Najciekawsze komentarze
Artykuł:
| 2013-03-19
Kret to bardzo denerwujący szkodnik. Właściwie nie ma sposobów aby ochronić trawnik przed kretami. Zawsze znajdą sposób aby rozkopać ogródek.
Artykuł: Łasica
andrzej | 2013-02-26
Witam. Znacie może jakiś skuteczny sposób na pozbycie się łasicy z kurnika? Od pewnego czasu widzę ślady drapieżnika w kurniku i myślę, że to może być łasica.
Artykuł:
Kamil | 2013-02-04
Ładne zwierzątko ale w jedną noc potrafi wykończyć cały kurnik - niestety wiem to na własnej skórze
Artykuł:
lol | 2013-02-04
Kuna wyjadła mi ostatnio całą izolacjena poddaszu
Artykuł: Orlik krzykliwy
Kamil | 2013-02-04
Ostatnie orliki w Polsce występują juz tylko w Bieszczadach na terenie parku narodowego, szkoda to bardzo piękne ptaki
Artykuł:
Janek | 2013-01-24
Pozornie kuna wygląda bardzo ładnie. Taka sympatyczne niewinne zwierzątko. Ale mi narobiła takich strat w elewacji budynku, że szkoda gadać.
Napisz do nas
Suseł moręgowany (Spermophilus citellus)
Łca: Spermophilus citellus
Suseł moręgowany należy do rodziny wiewiórkowatych. Jest niewielkim gryzoniem zamieszkującym tereny Europy Środkowej i Wschodniej. W Polsce susła moręgowanego uznano za gatunek "zanikły lub prawdopodobnie zanikły" i objęto ścisłą ochroną gatunkową. Od 2005 w województwie opolskim, a od 2008 także w dolnośląskim prowadzi się reintrodukcję tego gatunku.
Gryzonie te żyją w koloniach. Cechą charakterystyczną ich trybu życia jest sezonowa zmienność aktywności. W drugiej połowie lata przygotowują się do przetrwania zimy i ich dobowa aktywność ulega znacznemu skróceniu, zimy przesypiają w indywidualnych norach. W tym okresie temperatura ich ciała obniża się do 1,8-2,0 °C, a serce znacznie spowalnia swoją pracę.
Susły są zwierzętami stadnymi. Żyją w rodzinach, które łączą się z kolei w kolonie, które wspólnie zajmują dane siedlisko i wzajemnie ostrzegają się przed niebezpieczeństwami. Kolonie susłów najczęściej liczą od około 20 do 200 osobników, choć zdarzają się także rekordowe populacje o liczebności rzędu kilkudziesięciu tysięcy osobników.
Susły porozumiewają się ze sobą za pomocą mruczących oraz wibrujących dźwięków. Wydają dwa różne typy dźwięków ostrzegawczych. Jeden o niemodulowanej częstotliwości i, zaś drugi modulowany. Suseł, który zauważy niebezpieczeństwo, wydaje niemodulowany gwizd ostrzegawczy, który budzi czujność innych członków stada. Zwykle susły stają wówczas w pozycji wyprostowanej. Dźwięk modulowany jest sygnałem do ucieczki oraz schronienia się w norze.
Naturalnymi wrogami susła są polujące na niego drapieżniki: tchórz zwyczajny, łasica, lis, kot domowy oraz niektóre gatunki ptaków drapieżnych. Pasożytuje na nim pchła ludzka i pchła Nosopsyllus fasciatus oraz kleszcz Ixodes laguri.
Suseł moręgowany może być szkodnikiem upraw, szczególnie zbóż. Jednak liczebność populacji jest tak mała, że zagrożenie praktycznie nie występuje.
Główną przyczyną wymierania susła w Polsce była likwidacja dużych obszarów pastwisk i ugorów, a także fragmentacja krajobrazu i przerwanie korytarzy ekologicznych. Na niektórych stanowiskach susły zostały wytępione w wyniku celowej działalności człowieka.
Susły prowadzą dzienny tryb życia. Aktywność zmniejsza się jesienią, kiedy przygotowują się do przetrwania zimy. Latem susły wykazują aktywność przez około 11 godzin na dobę, a jesienią ulega ona skróceniu już tylko do około 7,3 godziny. Jesienią wejścia do nor zostają od środka zabudowane ziemią i utkane sianem, a na czas od października do marca zwierzęta zapadają w sen zimowy. Hibernują samotnie, każdy w oddzielnej norze. W tym okresie temperatura ich ciała obniża się do 1,8-2,0 °C, a serce spowalnia swoją pracę, do kilku razy na minutę. Podczas hibernacji organizm susła korzysta z zapasów tłuszczu zgromadzonego latem i jesienią. Co 3-20 dni suseł przebudza się na krótko. Podczas tych krótkich przerw w hibernacji zużywa 90% zmagazynowanego w ciele tłuszczu.
Susły lubią w ciepłe dni wylegiwać się w słońcu, najlepiej w pobliżu wejścia do swojej nory. Często zamierają w pozycji wyprostowanej - stojąc "słupkiem". W ten sposób łatwiej mogą zauważyć zbliżające się niebezpieczeństwo. Podczas krótkotrwałych letnich ochłodzeń suseł potrafi zasnąć na kilka dni i przeczekać ten okres.
Galeria zdjęć
Informacje hodowlane 
WYSTĘPOWANIE
Suseł moręgowany zamieszkuje tereny Europy Środkowej oraz Wschodniej, od północnej części Austrii, przez Czechy, Słowację, Węgry, Mołdawię, północną Serbię i Czarnogórę, Macedonię, Grecję, Bułgarię, Rumunię, zachodnią Ukrainę i europejską część Turcji. Od 2005 roku gatunek jest reintrodukowany na terenie południowo-zachodniej Polski, gdzie zaniknął na początku lat 70. XX wieku. Zoolodzy w przeszłości wskazywali także na występowanie gatunku w Azji Mniejszej i Syrii. W południowo-wschodnich Niemczech i Chorwacji gatunek jest uznany za wymarły.
|
| Suseł |
Susły kopią rozległe nory. Każdy osobnik kopie swój własny system korytarzy, który może mieć nawet około 8 m długości i sięgać 2-2,5 m pod powierzchnię ziemi. Ciąg korytarzy składa się zwykle z ukośnych korytarzy wejściowych i krótkich, pionowych korytarzy awaryjnych. Nory budowane przez samice są głębsze i wyposażone w komorę z szerokim barłogiem, dobrze wymoszczonym sianem, przeznaczonym na okres porodu i czas wychowywania młodych.
Historycznie suseł osiągnął na terenach dzisiejszej Polski swój północny skraj występowania. W drugiej połowie XIX wieku odnotowywano liczne populacje na Śląsku. Gatunek dość powszechnie występował w administracyjnych granicach Wrocławia i w okolicy Przemkowa. W 1900 roku odnotowano istnienie populacji w okolicy Żagania i Głogowa. Było to najdalej na północ wysunięte stanowisko susła moręgowanego. W tym samym okresie zarejestrowano kolonie na Górnym Śląsku: w Popielawie, Mysłowicach, Łabędach i Świbiu. Zaporę do rozprzestrzeniania się gatunku w kierunku północnym stanowiły kompleksy leśne.
W XX wieku polskie populacje tego gryzonia znacznie zmalały. W latach 1922-1924 susły były już dość rzadko spotykane w rejencji opolskiej. Wyjątkiem była populacja w okolicy Strzelec Opolskich, ale już w 1938 roku odnotowano tam tylko 10 kolonii. W największej z nich, zlokalizowanej w Tarnowie Opolskim, zinwentaryzowano tylko od 60 do 70 nor, a w sześciu innych koloniach - w Kamieniu Śląskim, Kamionku, Poznowicach, Gogolinie, Żyrowej i w Centawie - od około 30 do 60 nor.
Najwcześniej, bo około 1944 roku, susły moręgowane wyginęły pod Środą Śląską, Ziębicami, Wrocławiem i Zieloną Górą. Najwięcej kolonii susła wymarło w okresie pomiędzy wybuchem II wojny światowej a rokiem 1962. W 1964 roku Spermophilus citellus występował na Górnym Śląsku już tylko w 25 miejscach, a cała polska populacja liczyła około 60 tysięcy osobników. Największa kolonia susła zajmowała około 300 ha pastwiska - dawnego lotniska wojskowego leżącego między Nakłem, a Izbickiem na którym Suseł moręgowany miał optymalne warunki życia. Niestety w 1973 roku zinwentaryzowano łącznie już tylko sześć kolonii. Największa, leżąca koło Kamienia Śląskiego, liczyła kilka tysięcy osobników. Podczas badań w roku 1983 nie odnaleziono już na tym terenie żadnych śladów życia susła moręgowanego.
WYGLĄD
Suseł moręgowany jestgryzoniem o średniej wielkości. Jego ciało posiada smukłą budowę, przy długości tułowia (wraz z głową) około 19,8-23,2 cm waży tylko 240-340 gramów. Ogon ma puszysty, krótki o długości około 5,5-8,2 cm. Suseł posiada krótkie futro, w części grzbietowej barwy żółtawo-szarej, na szyi i klatce piersiowej jasnej, zaś na brzuchu szaro-rudej. Charakterystyczne wybarwienie suseł moręgowany zawdzięcza gęsto ułożonym, poprzecznym widocznym prążkom. Gryzoń posiada stosunkowo duże, ciemne oczy, które leżą wysoko na głowie. Uszy ma bardzo krótkie, ukryte w futrze. Krótkie łapy, posiadają płaskie, długie oraz mocne pazury, pomocne przy kopaniu nor. Charakterystyczny wygląd głowy suseł zawdzięcza silnie rozwiniętym workom policzkowym. Jedyną cechą pozwalającą na wzrokowe odróżnienie samca i samicy na odległość jest zróżnicowanie wielkości ciała. Dorosłe samce są większe od samic.
Futra susłów były w przeszłości używane w przemyśle futrzarskim. Pierwsze zapisy na temat wykorzystywania znaleźć można w "Opisie obyczajów za czasów Augusta III" Jędrzeja Kitowicza. Autor opisuje, że kontusze bywały podbijane na zimę "popielicami, królikami, pupkami, susłami, kunami i sobolami...". Jeszcze w latach 60. XX wieku futra z susła były cenionym surowcem w polskim przemyśle futrzarskim.
|
| Susły na polanie |
Ze snu pierwsze budzą się samce, a dopiero później samice. Jeszcze przed godami samce starają się utrzymywać kontakt z jak największą liczbą samic. Ruja ma miejsce tylko jeden raz w roku. Samce współzawodniczą wówczas w wyszukiwaniu partnerek. Samice susła moręgowanego przyjmują jednak zaloty tylko i wyłącznie jednego samca. Zdobyta partnerka jest także pilnowana przez samca, by nie zbliżył się do niej rywal. Na widok przeciwnika samiec stroszy sierść i stoi w pozycji wyprostowanej z naprężonym ogonem, by swoją sylwetką przestraszyć zalotnika. Po zakończeniu okresu godowego (kwiecień-maj), który zwykle trwa około 20-25 dni, samce tracą zainteresowanie partnerkami, nie biorą udziału w wychowywaniu młodych. Tylko w wyjątkowych systuacjach samce, którym nie udało się zdobyć oraz zapłodnić zbyt wielu partnerek, pomagają w pogłębianiu nory i przygotowywaniu miejsca do porodu. W norze przygotowanej dla młodych samiec nigdy nie nocuje.
Ciąża gryzonia trwa około 25-26 dni. Samica przeważnie rodzi od 3 do 8 młodych, tylko 1 raz w roku. Okres karmienia młodych przez samicę trwa do 6 tygodni. Młode susły opuszczają rodzinną norę zwykle w połowie czerwca. Wówczas masa ciała młodych obu płci jest podobna, ale jesienią samce są już wyraźnie większe od samic. Dojrzałość płciową susły osiągają dopiero na wiosnę następnego roku.
|
| Suseł w norze |
Suseł moręgowany żywi się głównie zielonymi częściami roślin i nasionami. Czasami zjada także owady takie jak chrząszcze, świerszcze oraz motyle. Wyjątkowo posila się także jajami i pisklętami ptaków z naziemnych gniazd. W niewoli również żywi się zielonymi częściami roślin i ziarnami. Bardzo lubi nasiona dyni i słonecznika.
Filmy 
Suseł moręgowany |
|
|
Sposoby zwalczania
OCHRONA
Suseł moręgowany jest obecnie gatunkiem zagrożonym. W 1985 roku gatunek został uznany w Niemczech za wymarły - za przyczynę ich wyginięcia uznano intensywne zalesianie nieużytków. W Polsce po wyginięciu całej populacji susła moręgowanego w latach 70. XX wieku podjęto próby reintrodukcji gatunku. We wszystkich współczesnych europejskich lokalizacjach następuje sukcesywne zmniejszanie się populacji. W optymalnych warunkach życia susła gęstość występowania na danym terenie waha się w przedziale od 18 do 48 osobników na 1 ha, ale są spotykane populacje znacznie zubożone, w których ten współczynnik zawiera się w przedziale 5-14 osobników/ha. Liczebność całej populacji w Rumunii szacowana jest na 15 tys. Jedynie w Dobrudży odnotowano wzrost wielkości populacji liczba susłów wzrosła tam po 1989 roku, co jest wiązane z porzuceniem intensyfikacji upraw po transformacji ustrojowej.
W Polsce suseł jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. W załączniku do Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną przy nazwie tych zwierząt zaznaczono, że jego ochrona ma pierwszeństwo przed wszelkimi potrzebami gospodarczymi, a gatunek wymaga ochrony czynnej. Zgodnie z zapisami tzw. Dyrektywy Siedliskowej Unii Europejskiej suseł moręgowany nie tylko podlega ochronie gatunkowej, ale jego siedliska należy też chronić w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej NATURA 2000.
|
| Młode susły przy norze |
Komentarze (1)
Błąd | Weronika | 2022-01-15, 10:16:52
Pierwsze zdjęcie umieszczone na stronie, tuż obok nazwy gatunku przedstawia susła perełkowanego, nie moręgowanego, który został opisany w artykule. Cechą identyfikacyjną jest obecność wyraźnych, białych plamek na grzbiecie zwierzęcia, które występują u susła perełkowanego. Sugeruję zmianę fotografii na inną, gdyż ta może wprowadzać w błąd.