Najciekawsze komentarze

Artykuł:
 |  2013-03-19
Kret to bardzo denerwujący szkodnik. Właściwie nie ma sposobów aby ochronić trawnik przed kretami. Zawsze znajdą sposób aby rozkopać ogródek.

Artykuł: Łasica
andrzej |  2013-02-26
Witam. Znacie może jakiś skuteczny sposób na pozbycie się łasicy z kurnika? Od pewnego czasu widzę ślady drapieżnika w kurniku i myślę, że to może być łasica.

Artykuł:
Kamil |  2013-02-04
Ładne zwierzątko ale w jedną noc potrafi wykończyć cały kurnik - niestety wiem to na własnej skórze

Artykuł:
lol |  2013-02-04
Kuna wyjadła mi ostatnio całą izolacjena poddaszu

Artykuł: Orlik krzykliwy
Kamil |  2013-02-04
Ostatnie orliki w Polsce występują juz tylko w Bieszczadach na terenie parku narodowego, szkoda to bardzo piękne ptaki

Artykuł:
Janek |  2013-01-24
Pozornie kuna wygląda bardzo ładnie. Taka sympatyczne niewinne zwierzątko. Ale mi narobiła takich strat w elewacji budynku, że szkoda gadać.

Napisz do nas

mail

Dzik

Galeria zdięć
Informacje hodowlane
Filmy
Sposoby zwalczania
Komentarze

Dzik (Sus scrofa)

Łac. Sus scrofa




      Dzik należy do gatunku dużego ssaka lądowego, łożyskowego z rzędu parzystokopytnych. Jest jedynym przedstawicielem dziko żyjących świniowatych w Europie. Jest przodkiem świni domowej. Dzik jest gatunkiem inwazyjnym poza naturalnym zasięgiem występowania.

      Ssak ten jest bardzo popularnym zwierzęciem łownym, doczekał się w języku myśliwskim wieli szczegółowych określeń, które pozwalają w krótkich słowach opisać zwierzę i jego zachowanie.

      Samica dzika nazywana jest lochą, a samiec odyńcem, natomiast młode noszą miano warchlaków, warchlak o charakterystycznym paskowatym umaszczeniu - pasiakiem.

      Dzik jest eurytopem, unika tylko terenów otwartych oraz górskich. Zasiedla głównie obszary o dużej lesistości, ponieważ w lasach znajduje wiele pokarmu oraz schronienie. Idealnym siedliskiem dla niego są lasy liściaste oraz lasy mieszane, gdzie znajduje się najwięcej typowego dla niego pokarmu. Optymalnym środowiskiem dla tego gatunku są prawdopodobnie lasy lęgowe. Dzik dzięki swej plastyczności ekologicznej należy do jednego z najważniejszych i najliczniejszych dużych ssaków naszej strefy klimatycznej. Obserwuje się pojawianie dzików, w tym loch z warchlakami, na terenie miast (np. Świnoujście, Międzyzdroje, Jaworzno), gdzie przychodzą, aby żerować w śmietnikach oraz na wysypiskach.

      Węch jest najczulszym zmysłem dzików . Ssaki te mają także bardzo dobrze rozwinięte zmysły dotyku, smaku oraz słuchu. Wzrok dzików jest prawdopodobnie dobry, chociaż przez rozłożenie oczu po bokach głowy nie widzą dobrze tego, co dzieje się z przodu jego ciała.

      Dzik jest zwierzęciem stadnym, żyjącym w grupach rodzinnych nazywanych watahami (jak u wilków). W skład gromady wchodzi od kilku do dwudziestu osobników obu płci, stara locha (przewodniczka) oraz lochy z warchlakami (młode od dnia urodzenia do dnia 31 marca roku następnego). Pozostałe osobniki są słabiej związane ze stadem. Odyńce rzadko wiążą się z grupą, zwykle bytują samotnie. Watahy przebywające na wspólnych żerowiskach tworzą zgrupowanie liczące do 100 osobników.

      Dziki w ciągu dnia odpoczywają w barłogach lub tarzają się w błocie. Wieczorem osobniki wyruszają na żer oraz pod osłoną nocy wychodzą z lasu na pola. Mogą być szkodnikami upraw rolnych. Właściciele pół uprawnych mogą się bronić przed tymi drapieżnikami za pomocom ogrodzeń elektrycznych.

      Dziki biegają kłusem, galopem lub skokami. W galop zrywają się rzadko i potrafią nim przebiec tylko kilkaset metrów. Dobrze pływają, dlatego występują na jeziornych i rzecznych wyspach.

      Dzik jest agresywnym zwierzęciem i w niektórych sytuacjach odważnie szarżuje na wroga. Lochy z potomstwem są szczególnie niebezpieczne.


      Udomowioną formą dzika jest świnia domowa (Sus scrofa f. domestica) opisywana często pod nazwą Sus domestica, choć nie jest odrębnym gatunkiem.

Galeria zdjęć 

Dzik w krzakachLocha z młodymi
PasiakKopyta dzika
Dzik w lesieDziki na łące
Mały dzik
Skok dzikaDziki w lesie

Informacje hodowlane 

WYSTĘPOWANIE
      Pierwotnie pochodzenie dzika sprowadzało się do Europy, północnej Afryki (góry Atlas) oraz Azji, aż po Japonię oraz Indonezję. Jako zwierzyna dzik został najprawdopodobniej introdukowany przed wiekami przez człowieka na Sardynię, Korsyce oraz Andamanach. Na pewno ze współczesnej introdukcji pochodzą populacje w Australii, Nowej Zelandii oraz obu Ameryk, południowej Afryki oraz na wielu wyspach oceanicznych. W Polsce dzik jest pospolitym przedstawicielem tzw. zwierzyny czarnej, podlega sezonowej ochronie.

Dziki na łące
Dziki na łące
      Obecny naturalny obszar występowania dzika obejmuje tereny od północnych krańców Afryki przez środkową oraz południową Eurazję. Gatunek nie występuje na północy Półwyspu Skandynawskiego, Finlandii oraz na północnej części Rosji. Na Sachalinie odkryto jedynie jego kopalne pozostałości. Nie występuje również w suchych pustyniach Mongolii, wysokich górach Azji Środkowej, jak i na Wyżynie Tybetańskiej.

      W Polsce ssak ten bardzo licznie występuje na terenie całego kraju, w Tatrach jest nielicznym gatunkiem, zazwyczaj dochodzi do górnej granicy lasu, powyżej 1400 m n.p.m. Największe odnotowane przez Inspekcje lasów państwowych, skupisko dzików w Polsce znajduje się w Siecieborzycach.

WYGLĄD
      Dzik jest dużym ssakiem o krępej budowie, z silnie rozwiniętą przednią częścią ciała oraz wyraźnie widocznym niższym zadzie. Przeciętnie osiąga 1,1 - 1,5 m, a największe osobniki tego gatunku mają nawet około 2 metrów długości ciała bez ogona. Na krótkiej, grubej oraz muskularnej szyi osadzony jest klinowaty łeb o małej mózgowioczaszce i dużej trzewioczaszce.

      Oczodołów otwarty bez pierścienia kostnego występującego u większości parzystokopytnych. Część przedoczna wyciągnięta w długi ryj. Przednią krawędź ryja tworzy chrzęstna płytka nosowo(wargowa), tzw. tarcza ryjowa, zwana przez myśliwych tabakierą. Tarcza ryjowa jest naga, silnie unerwiona oraz bardzo dobrze umięśniona, nawilżana jest wydzieliną gruczołów tarczy ryjowej.

      Uszy dzika są wysoko osadzone (słuchy) w kształcie trójkąta. Są bardzo silnie owłosione. Oczy dzika (świece) są małe, brunatne i wysoko położone. Silne, czteropalczaste nogi (biegi) są średniej długości. Palce środkowe (III i IV) zazwyczaj większe oraz dłuższe, zakończone racicami, a palce zewnętrzne (II i V) mniejsze i krótsze, zakończone stosunkowo dużymi raciczkami (szpilami) o półksiężycowatym kształcie. Na twardym terenie raciczki nie dotykają podłoża, natomiast na miękkim pozostawiają charakterystyczny ślad.

      Ogon dzika jest stosunkowo długi, na jego końcu znajduje się pęk długich włosów (chwost). Skóra dzika ma czarny kolor. Pokryta jest okrywą włosową złożoną z twardej, elastycznej szczeciny (pióra) oraz gęstych włosów wełnistych. Samice mają po 6 par sutków.

      Ubarwienie dzika jest zmienne, latem jest zazwyczaj ciemniejsze. Może przechodzić od czarnego przez brązowoczerwone po płowe barwy. Z powodu zwyczaju tarzania się w błocie jest zbliżone do barwy gleby występującej w rejonie życia tego osobnika. Niekiedy sierść na bokach jest tak pozlepiana żywicą, że tworzy pancerz zwany usmołem. Młode dzika, warchlaki, do 3-4 miesiąca życia mają wzdłuż tułowia czarne pasy (stąd nazwa pasiak).

Dziki w lesie
Dziki w lesie
      U dzika jest wyraźnie zaznaczony dymorfizm płciowy. Odyniec (samiec) jest znacznie większy od lochy (samicy), w starszym wieku bardzo rozrastają mu się fajki (kły górne). Dolne kły, zwane szablami, krzyżują się z fajkami oraz tworzą bardzo groźny oręż tego gatunku zwierzęcia. Sus scrofa ma największą spośród lądowych ssaków łożyskowych liczbę zębów. W uzębieniu występują wszystkie kategorie zębów, zarówno w łuku górnym jak i dolnym. Zęby boczne są typu bunodontycznego.
  • długość ciała około 90 - 200 cm
  • wysokość w kłębie około 55 - 110 cm
  • długość ogona około 15 - 40 cm
  • masa ciała samca około 54 - 320 cm
  • masa ciała samicy około 35 - 140 cm
  • dojrzałość płciową ten gatunek osiąga między 8 a 20 miesiącem życia
  • okres godowy między listopadem a styczniem
  • ciąża trwa około 108 - 120 dni
  • liczba młodych wynosi zwykle od 3 do 4 osobników młodych (maksymalnie w miocie może być 12 młodych )
  • długość życia 27 lat
  • liczba chromosomów od 36 - 38

    POŻYWIENIE
          Dzik jest typowym wszystkożercą. Żywi się m.in. żołędziami, orzeszkami buczynowymi. Jest utrapieniem rolników ryjąc, potrafi poczynić wielkie szkody, zwłaszcza w uprawach roślin bulwiastych. W runie znajduje dżdżownice, owady, gryzonie, których nory odnajduje węchem, kłącza roślin, grzyby. Zjada nawet padlinę. Zdobywa pokarm głównie przekopując ziemię swym wrażliwym, wydłużonym ryjem (gwizdem).

    ROZRÓD
          Okres godowy dzików, zwany huczką, w strefie klimatu umiarkowanego trwa zimą od listopada do stycznia. W cieplejszych regionach gody mogą się odbywać o każdej porze roku. Odyńce często staczają pomiędzy sobą walki o dostęp do wybranej samic.

          Faza estrus u samicy trwa 21 dni. Przez 3 kolejne dni locha jest zdolna do zapłodnienia. Po 16-20 tygodniowej ciąży samica może wydać na świat nawet 12 młodych w jednym miocie. Zwykle rodzi się od 4 do 8 młodych, przy czym liczebność młodych w miocie rośnie z wiekiem samicy. Przed porodem locha układa sobie z roślin, ukryte w bezpiecznym miejscu, legowisko, zwane potocznie barłogiem.

          Warchlaki rodzą się z otwartymi oczami oraz przez pewien czas pozostają w barłogu ogrzewając się wzajemnie ciałami. Młode drapieżne dziki są bardzo nieodporne na niskie temperatury i jak na parzystokopytne mocno uzależnione od troskliwej opieki matki. W ciągu pierwszych dni walczą o miejsce przy sutkach, ale później ustala się już hierarchia karmienia. Po kilkunastu dniach ruszają za matką i rozpoczynają samodzielne żerowanie. Ssą lochę przez 3 miesiące. Po 10 miesiącach wyglądają już jak osobniki dojrzałe. Dziki w naturze dożywają nawet 40 lat.

    Skok dzika
    Skok dzika
          Dziki odgrywają istotną rolę w ekosystemach leśnych i polnych. W poszukiwaniu pokarmu zdzierają wierzchnie warstwy gleby, spulchniając ją oraz mieszając ze ściółką. Dziki zjadają padlinę, gryzonie oraz larwy i poczwarki owadów, w tym wielu szkodników lasu, przez co przyczyniają się do przywrócenia równowagi ekologicznej między światem owadów a drzewostanem. Zjadają również chore ssaki i ptaki, ograniczając w ten sposób przenoszenie chorób. Młode dziki stanowią pokarm wielu drapieżników.

          Z gospodarczego punktu widzenia dziki wyrządzają sporo szkód w przyleśnych uprawach rolnych oraz łąkach. W Polsce wyrządzają szkody zwłaszcza w uprawach roślin okopowych (ziemniak, burak, rzepa i marchew), zbożowych i bobowatych. W lasach niszczą mrowiska. Na prywatnych posesjach można rozciągnąć ogrodzenia elektryczne (pastuchy), aby obronić uprawy przed dzikami.

          Dziki są zwierzętami łownymi zaliczanymi do zwierzyny grubej, takiej, do której strzela się kulą, a nie śrutem. Człowiek polował na dziki głównie dla mięsa. Przed wynalezieniem materiałów syntetycznych ze skóry dzików wykorzystywano jego szczecinę. Wyprawiona skóra oraz kły dzików w gwarze myśliwskiej nazywane orężem stanowią cenione trofea łowieckie. Kępki włosów pobierane z grzbietu dzika są wykorzystywane przez myśliwych jako element dekoracyjny do nakrycia głowy czyli kapelusza.

    Mały dzik
    Mały dzik
    HODOWLA DZIKÓW
          Walory mięsa z dzika oraz łatwość jego utrzymania na terenie zamkniętym skłania ludzi do prowadzenia chowu dzików niezależnie od chowu wielu ras świni domowej. W Polsce do prowadzenia chowu dzików wymagana jest zgoda ministra właściwego do spraw środowiska.

    Filmy 

    Pasiaki

    Locha z młodymi

    Dzik

    Sposoby zwalczania 

    OCHRONA
          W Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów dzik został zaliczony do kategorii LC (least concern - niskiego ryzyka), a występujący na japońskich Wyspach Nansei (Riukiu) podgatunek S. s. riukiuanus w kategorii VU (vulnerable - narażony na wyginięcie).

          Na dziki poluje wiele drapieżników, m.in. wilki, niedźwiedzie, duże koty, krokodyle, węże, jednak największym zagrożeniem pozostaje człowiek.

          W polskim prawie łowieckim dzik jest objęty ochroną sezonową. Według przepisów obowiązujących od października 2009, w okresie od 16 stycznia do 14 sierpnia nie można przeprowadzać polowań na lochy. Polowania zbiorowe na dziki można prowadzić w terminie od 1 października do 15 stycznia. Liczebność polskiej populacji dzika szacowana jest obecnie na ok. 270 tys. Osobników.

          Ze względu na ryzyko zarażenia ciężką chorobą pasożytniczą, jaką jest włośnica, mięso z dzika należy przed spożyciem poddawać badaniu weterynaryjnemu.

          Dziki są podatne na zakażenie wirusem ASF (w Polsce nie występuje). Są nosicielami herpeswirusa świń, wywołującego u nich chorobę Aujeszkyego.


    Komentarze (3)

    ? | Purpurowy lis  |  2017-11-21, 17:20:30
    Mega pomogło do pracy domowej ????

    Dzik w lesie | Koń Rafał  |  2017-06-03, 16:31:24
    Dzik jest zły, ale ja się z tym nie zgadzam, bo to powiedział mój kolega Maciek, a ja tak nie uważam, bo ja bardzo lubię dziki. Dziki są spox. Kwik kwik czy tam chrum chrum, nie jestem pewien. Dzik power!

    las | Venom8  |  2015-01-04, 14:11:58
    Lasy w np parkach narodowych nie są odpowiednie dla dzików a las u mnie jest odpowiedni bo mieszkają tam aż 2 gatunki :} albo więcej